Awangardowy kompozytor i perkusista Hubert Zemler od wielu już lat współtworzy najciekawsze projekty krajowej (i nie tylko) muzyki niezależnej, charakteryzujące się eksperymentalnym, poszukującym podejściem do materii dźwiękowej. Artysta przy tym nie przywiązuje się do określonego gatunku, swobodnie eksplorując obszary jazzu, improwizacji, ambientu, folku czy elektroniki. Nagrywał solo (np. Drut), w duecie (CEL), trio (Cut the Sky), kwartecie (album Flows), był również zaangażowany w tak duże przedsięwzięcia jak opera (Baśń o sercu. Favola in Musica Aleksandra Nowaka).
Jego spotkanie z orkiestrą kameralną Aukso, jedną z najlepszych tego typu formacji w Europie, wydaje się zatem naturalną konsekwencją dotychczasowej drogi artystycznej. Źródeł Poematu toksycznego należy szukać w propozycji stworzenia utworu na potrzeby festiwalu Auksodrone 2022, jaką muzykowi złożył kurator imprezy, Filip Berkowicz. Mimo iż Hubert Zemler nie miał dotychczas dużego doświadczenia w pisaniu partytur na większe składy, podjął to wyzwanie, skuszony perspektywą realizacji dzieła z grupą świetnych instrumentalistów. Jak sam mówi:
Propozycja współpracy z tak znakomitym zespołem, jakim jest kierowana przez maestro Marka Mosia orkiestra Aukso, zadziałała na mnie bardzo mobilizująco i w mojej głowie zaroiło się od pomysłów. Ostatecznie postanowiłem warstwę eksperymentalną wziąć na swoje barki jako medium, wykorzystując amplifikowany metalofon i instrumenty perkusyjne, a orkiestrze pozostawić rolę dość standardową. Zestawienie klasycznego piękna smyczków z brutalnością perkusji oraz elektronicznych eksperymentów barwowych od początku było dla mnie niezwykle inspirujące.
Po kilku miesiącach intensywnej pracy partytura była gotowa, a premierowe wykonanie dzieła miało miejsce 8 października 2022 w Mediatece w Tychach podczas festiwalu Auksodrone. Utwór zabrzmiał na żywo po raz drugi w kwietniu 2023 roku podczas koncertu w sali NOSPR w Katowicach.
Poemat toksyczny, składający się z pięciu części, to utwór precyzyjnie rozpisany, jedynie z niewielkim – jak podkreśla Zemler – udziałem improwizacji. Utrzymany jest w posępnym, pełnym podskórnego niepokoju klimacie, który pospołu kreują podniosłe (ale i minimalistyczne) partie orkiestrowe, surowe i ekspresyjne brzmienia perkusyjne oraz - nie mniej ważne w planie całości - komponenty elektroniczne. W rezultacie otrzymujemy album z muzyką na wskroś współczesną, będącą swoistym dźwiękowym memento dla naszych niespokojnych czasów.
Skład:
Hubert Zemler oraz AUKSO Orkiestra Kameralna Miasta Tychy pod dyrekcją Marka Mosia
Realizacja nagrań i miks: Wojciech Marzec oraz Justyna Popiel (Mediateka, Tychy, październik 2022)
Mastering: Wojciech Marzec
Praca na okładce: Oskar Dawicki (Piszczałka, 2022)
Fotografia: Sławomir Smolarek
Projekt i opracowanie graficzne: Macio Moretti
Lista utworów:
1-5. Poemat toksyczny I-V