Czarny pokój i inne pokoje to pierwsza z serii książek poświęconych Studiu Eksperymentalnemu Polskiego Radia (SEPR), jaką od 2018 roku opracowuje Fundacja Automatophone wraz z Muzeum Sztuki w Łodzi. W dalszej kolejności ukażą się m.in. tytuły poświęcone Józefowi Patkowskiemu i Eugeniuszowi Rudnikowi.

Studio Eksperymentalne powstało w 1957 roku w Warszawie. Jako platforma wolności ekspresji twórczej w Bloku Wschodnim miało też wymiar symboliczny. Otwarte zaledwie kilka lat po innych placówkach tego typu, jak WDR w Kolonii (1951) czy Club d’Essai de la Radiodiffusion-Télévision Française (1948), SEPR działało przy radiu publicznym. Prowadzone przez muzykologa Józefa Patkowskiego stało się jednym z najbardziej innowacyjnych przedsięwzięć swojego czasu.


Redaktorzy Michał Libera i Michał Mendyk, którzy zajmują się dziedzictwem SEPR od przeszło dekady zebrali w niniejszym tomie teksty poświęcone:
- powołaniu Studia do życia,
- relacjom placówki z kompozytorami,
- twórczości w polu muzyki współczesnej realizowanej w Studio, w tym przedsięwzięciom
interdycyplinarnym.


W rozdziale Początki znajdziemy m.in. teksty muzyka i badacza Bolesława Błaszczyka, a także rozmowę z Krzysztofem Szlifirskim wieloletnim zastępcą kierownikiem Studia.

W części zatytułowanej Rozwinięcia obok rozmowy z realizatorami Studia (Barbarą Okoń-Makowską, Ewą Guziołek-Tubelewicz i Tadeuszem Sudnikiem) znalazła się analiza odbioru polskiej muzyki elektroakustycznej powstającej w warszawskim ośrodku autorstwa amerykańskiej muzykolożki Cindy Bylander.

Z Analiz natomiast dowiemy się m.in. jaką rolę pełniło Studio w karierze Norwega Arne Nordheima, pióra biografa kompozytora Ola Nordala.

Ostatnia część książki czyli Rozszerzenia zawiera natomiast studia z jednej strony nad eksperymentami dźwiękowymi artysty wizualnego Krzysztofa Wodiczki według brytyjczyka
Davida Crowleya. Z drugiej szczegółowe omówienie przez Jana Topolskiego współpracy Studia z polskim przemysłem filmowym.

W spisie treści ponadto znajdują się teksty: Dariusza Brzostka i Joanny Walewskiej (Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu), Marka Zwyrzykowskiego (Polskie Radio),
Agnieszki Pindery i Daniela Muzyczuka (Muzeum Sztuki w Łodzi), Barbary Okoń-Makowskiej (Uniwersytet Muzyczny Fryderyka Chopina), Michała Mendyka i Katarzyny Świętochowskiej (Fundacja Automatophone), a także rozmowa z kompozytorem Krzysztofem Knittlem.

Czarny pokój i inne pokoje to trzecia w ogóle i pierwsza międzynarodowa publikacja poświęcona fenomenowi Studia Eksperymentalnego. Poprzednio ukazały się książki Studio
Eksperyment (nakładem Fundacji Bęc Zmiana w 2013 r.) i wydawnictwo pokonferencyjne Uniwersytetu Rzeszowskiego (2018).


Spis treści:

1. Czarny pokój. Wprowadzenie
Michał Libera, Michał Mendyk

CZĘŚĆ 1: Początki

2. Pragmatyzm – Postęp – Przygoda. Geneza SEPR
Bolesław Błaszczyk

3. SEPR jako laboratorium
Dariusz Brzostek, Joanna Walewska

4. O początkach SEPR i nie tylko
Rozmowa z Krzysztofem Szlifirskim

5. Wczesny okres działalności SEPR
Marek Zwyrzykowski

CZĘŚĆ 2: Rozwinięcia

6. Twórczość i wymiana kulturalna według Józefa Patkowskiego
Agnieszka Pindera

7. Objaśnianie granic. Odbiór polskiej muzyki elektroakustycznej w latach 1958-1964
Cindy Bylander

8. Twórcza zabawa z dźwiękami w SEPR
Rozmowa z Krzysztofem Knittlem

9. Translatorzy, instrumentatorzy, wykonawcy.
Rozmowa z Ewą Guziołek-Tubelewicz, Barbarą Okoń-Makowską i Tadeuszem Sudnikiem


CZĘŚĆ 3: Analizy

10. Rola SEPR w karierze kompozytorskiej Arne Nordheima
Ola Nordal

11. Tysiąc cięć inżyniera Rudnika
Michał Mendyk, Kasia Świętochowska

12. Historia, legenda i mała mitologia Symfonii Bogusława Schaeffera
Barbara Okoń-Makowska


CZĘŚĆ 4: Rozszerzenia

13. Dźwięk, przestrzeń i przestrzenie dźwiękowe. Jak muzyka elektroniczna SEPR otwiera się na sztukę
Daniel Muzyczuk

14. Polityka akustyczna formy zamkniętej. Pierwsze eksperymenty dźwiękowe Krzysztofa Wodiczki
David Crowley

15. Afekty muzyki elektronowej z SEPR
Jan Topolski